Konopie medyczne: kompletny przewodnik po medycznej marihuanie

W tym artykule dogłębnie przyjrzymy się medycznej marihuanie oraz wszystkiemu, co powinieneś na jej temat wiedzieć.

Konopie zawierają setki ważnych cząsteczek. Wiele z tych substancji chemicznych, w tym THC i CBD, wykazuje potencjał w badaniach naukowych i raportach anegdotycznych. Dowiedz się dokładnie, jak działa medyczna marihuana, czy uzależnia i czy powoduje jakiekolwiek skutki uboczne.

Co to jest medyczna marihuana?

Marihuana medyczna i rekreacyjna to zasadniczo ten sam produkt używany do różnych celów. Kwiaty konopi zawierają duże ilości kannabinoidów, takich jak THC i CBD, które naukowcy badają w laboratoriach.

Wiele z tych cząsteczek wykazuje obiecujące efekty w badaniach na komórkach i zwierzętach oraz w ograniczonej liczbie badań na ludziach.

Chociaż anegdotyczne doniesienia mówią, że niektórzy ludzie odnoszą ogromne korzyści z używania medycznej marihuany, palenie trawki z pewnością nie zapobiega chorobom i nie leczy ich w magiczny sposób.

Pacjenci stosujący medyczną marihuanę wykorzystują cannabis na różne sposoby, między innymi waporyzują surowe kwiaty i ekstrakty, konsumują produkty spożywcze lub przyjmują oleje podjęzykowo.

• Luki w badaniach

Brak dostępnych danych poważnie podważa prawdziwość pozornie cudownych anegdotycznych raportów dotyczących medycznej marihuany. Chociaż naukowcy dogłębnie badali konopie od ponad wieku, dziesięciolecia prohibicji utrudniły nam zrozumienie tej rośliny i jej skutków medycznych.

Obecnie Drug Enforcement Agency (DEA) w Stanach Zjednoczonych klasyfikuje konopie indyjskie jako narkotyk grupy I^[1] obok LSD, heroiny i pejotlu. Z definicji substancje z tej kategorii nie mają akceptowanego zastosowania medycznego i mają wysoki potencjał nadużywania. Jest to sprzeczne ze rzeczywistym stosowaniem marihuany, ponieważ w 36 stanach przepisuje się ją pacjentom na różne schorzenia. Używanie konopi indyjskich jest nadal technicznie zabronione przez prawo Unii Europejskiej, jednak niektóre kraje członkowskie zalegalizowały stosowanie marihuany w określonych warunkach.

Czym są konopie?

Konopie to rodzaj kwitnących roślin należących do rodziny Cannabaceae, która obejmuje również chmiel oraz wiązowce. Konopie to rośliny dwupienne (rozwijają oddzielne rośliny męskie i żeńskie) i większość produktów konopnych, które konsumujemy, rekreacyjnie lub medycznie, pochodzi z kwiatów roślin żeńskich.

Co do poprawnej taksonomii konopi toczy się dyskusja, jednak generalnie konopie są podzielone na następujące gatunki: cannabis indica, cannabis sativa i cannabis ruderalis.

Zrozumienie związków chemicznych konopi

Konopie zawierają ponad 400 różnych związków chemicznych. Ponad 100 z nich to kannabinoidy, związki chemiczne bezpośrednio lub pośrednio wpływające na nasze receptory kannabinoidowe.

Dwa najbardziej znane związki chemiczne w konopiach to THC (tetrahydrokannabinol) oraz CBD (kannabidiol). THC to główny związek znajdujący się w marihuanie i odpowiada za jej odurzające działanie. Z drugiej strony CBD ma większe stężenie w konopiach włóknistych oraz odmianach konopi hodowanych specjalnie w celu zwiększenia ilości tego kannabinoidu.

Oprócz kannabinoidów, konopie zawierają również innych kluczowe związki chemiczne, takie jak terpeny. Można je znaleźć w esencjonalnych olejach z tej rośliny. Odgrywają one kluczową rolę w nadawaniu konopiom ich wyjątkowego aromatu.

Każda roślina konopi ma własną, wyjątkową budowę chemiczną. Niektóre rośliny, na przykład, mogą mieć wyższe stężenia określonych kannabinoidów i terpenów, niż inne. Stoją za tym geny różnych odmian.

Efekt świty

Wiele badań na temat konopi koncentruje się na badaniu działania indywidualnych związków. Podczas gdy może nam to dużo powiedzieć o tych związkach, to przysporzyło również wiele pytań na temat wyjątkowych właściwości konopi.

Termin "efekt świty" został po raz pierwszy opisany przez Raphaela Machoulama, wiodącego badacza konopi z Izraela. W 1998 roku, Mechoulam wraz z zespołem opisał efekt świty w pracy^[2] opublikowanej w European Journal of Pharmacology. Praca opisuje, jak działanie konopi nie bierze się wyłącznie z poszczególnych substancji chemicznych w nich zawartych, ale również ze sposobu, w jaki te substancje wchodzą w interakcje w organizmie.

Prostym przykładem na działanie efektu świty jest interakcja pomiędzy THC i CBD. Wiele badań wykazało, że CBD może redukować^[3] odurzające działanie THC, poprzez wpływanie na zdolność tej substancji do łączenia się z receptorami CB1 w mózgu i ciele.

Inne przykłady efektu świty można zaobserwować przy porównaniu działania izolatów syntetycznych kannabinoidów, jak dronabinol (syntetyczne, czyste THC) z działaniem naturalnych kannabinoidów. Działanie dronabinolu, według relacji, bardzo się różni od działania THC, a jego skutki uboczne są często bardziej intensywne i dłużej trwają.

To może być trudne do zrozumienia, patrząc na strukturalne podobieństwa dronabinolu i THC, jednakże spore różnice pomiędzy efektami dronabinolu i THC są prawdopodobnie wynikiem efektu świty, ponieważ dronabinol zawiera jedynie czyste THC, podczas gdy konopie zawierają gamę innych składników.

Zrozumienie twojego układu endokannabinoidowego

Aby zrozumieć konopie medyczne, należy zrozumieć układ endokannabinoidowy – układ, którzy przekazuje działanie konopi w naszych ciałach.

O układzie endokannabinoidowym ("endocannabinoid system", ECS) najlepiej myśleć jako o układzie regulującym. Właściwie, to niektórzy uznają go za główny układ homeostazy w naszym ciele, odpowiedzialny za zachowywanie delikatnej równowagi, która pozwala naszemu ciału na funkcjonowanie w jak najlepszej formie.

Ten układ składa się właściwie z trzech głównych komponentów:

• Endokannabinoidów takich jak anandamid oraz 2-AG. Te związki chemiczne są podobne do kannabinoidów w konopiach, ale powstają naturalnie w organizmie.
• Receptorów kannabinoidowych CB1 i CB2, które odbierają endokannabinoidy. Receptory CB1 znajdują się w dużych koncentracjach w mózgu, podczas gdy receptory CB2 są w komórkach odpornościowych.
• Enzymów, takich jak hydrolaza amidowa kwasu tłuszczowego i cytochrom P450, które pomagają syntezować, transportować oraz metabolizować kannabinoidy.

Organizm wytwarza endokannabinoidy w odpowiedzi na szereg czynników, w tym ćwiczenia, stres, pora dnia i inne. Kiedy stajemy przed stresującym wydarzeniem, nasze ciało produkuje endokannabinoidy, aby pomóc zminimalizować negatywne skutki stresu.

Te endokannabinoidy są następnie transportowane oraz aktywują określone receptory. Aby lepiej to sobie wyobrazić, możesz myśleć o receptorach kannabinoidowych jako zamkach, a endokannabinoidy jako kluczach. Kiedy endokannabinoid aktywuje receptor, ten wywołuje określoną reakcję ciała.

Obecnie, badania wykazują, że układ endokannabinoidowy bierze udział w szeregu procesów w organizmie. Wśród nich są:

Konopie jako leki

Układ endokannabinoidowy został odkryty w XX wieku po tym, jak naukowcy chcieli zrozumieć mechanizmy stojące ze wyjątkowymi właściwościami odurzającymi konopi. Dzisiaj, ECS jest uważane za potencjalny leczniczy cel dla szerokiej gamy przypadłości, a terapie oparte na konopiach stają się coraz bardziej popularne.

Co tej pory większość badań nad konopiami medycznymi koncentrowała się nad THC i CBD. THC jest agonistą CB1, czyli łączy się bezpośrednio z receptorami CB1. Kiedy to robi, wywołuje szereg efektów, które różnią się w zależności od metody podania, wielkości dawki, jak również indywidualnej osoby i jej wrażliwości na konopie.

Z drugiej strony CBD jest o wiele bardziej skomplikowane. W przeciwieństwie do THC, CBD nie wykazuje dużego powinowactwa z którymkolwiek receptorem kannabinoidowym. Zamiast tego działa na receptory serotoninowe, waniloidowe, GABA, gamma oraz szereg innych. Właściwie, to CBD działa poprzez 60 różnych szlaków molekularnych.

Medyczne konopie polegają na wykorzystywaniu składników w konopiach do przywrócenia równowagi układu endokannabinoidowego, w ten sposób łagodząc różne przypadłości i ich objawy.

Czy CBD jest skuteczne bez THC?

CBD wydaje się dobrze działać bez THC. Wiele osób zgłasza dobre efekty podczas stosowania produktów zawierających olej CBD i tylko śladowe ilości THC.

Niektórzy pacjenci i firmy popierają izolację i uzyskiwanie dużych stężeń kannabinoidów ze względu na ich indywidualne działanie. Chociaż niektórzy ludzie informują o sukcesie tej metody, pojawiają się badania, które wskazują na korzyści płynące ze stosowania całej rośliny, tak jak zamierzyła to natura.

Kwiaty konopi zawierają ponad 100 kannabinoidów i ponad 200 terpenów. Chociaż te związki oferują swoje własne efekty w izolacji, wydają się również współpracować ze sobą poprzez efekt świty^[4]. Trwające badania sugerują, że kannabinoidy i terpeny, takie jak THC i CBD, mogą współdziałać w celu uzyskania lepszych wyników.

Ludzie postrzegają CBD jako niepsychoaktywną cząsteczkę leczniczą, a THC jako „zabawny”, rekreacyjny składnik psychoaktywny. Jest to jednak dalekie od prawdy. Wiele trwających badań sprawdza także potencjał medyczny THC.

Działania i inwestycje firm farmaceutycznych świadczą również o medycznym potencjale THC. Na przykład, firma Insys Therapeutics stworzyła syntetyczną formę THC znaną jako dronabinol.

Co ciekawe, Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) zatwierdziła lek jako bezpieczny i skuteczny w przypadku anoreksji wywołanej przez HIV/AIDS^[5] oraz nudności i wymiotów wywołanych chemioterapią^[6].

DEA przeniosła również dronabinol z harmonogramu I do harmonogramu II, ale pozostawiła marihuanę w najbardziej restrykcyjnej kategorii.

Badania nad medyczną marihuaną

Niemniej jednak zrozumienie marihuany oraz tego jak może wywoływać tyle różnych efektów na organizm może być trudne.

• Stany zapalne

Wiele badań pokazuje, że układ endokannabinoidowy odgrywa kluczową rolę w regulacji procesów zapalnych.^[7] Ponadto badania przedkliniczne na modelach zwierzęcych wykazały, że kannabinoidy mogą zmniejszać stany zapalne^[8] związane z różnymi problemami zdrowotnymi. Przegląd badań z 2018 roku^[9] sugeruje, że kannabinoidy mogą łagodzić objawy choroby zwyrodnieniowej stawów poprzez katalizowanie działania przeciwzapalnego, przeciwbólowego i zmniejszającego wrażliwość na ból w układzie endokannabinoidowym. Jednak naukowcy podkreślają także, że na chwilę obecną przeprowadzono tylko kilka prób klinicznych dotyczących bezpieczeństwa oraz skuteczności marihuany w tej dziedzinie.

• Bólu

Układ endokannabinoidowy odgrywa również ważną rolę w sposobie, w jaki odczuwamy i reagujemy na ból. Podczas badań odkryto receptory kannabinoidowe w regionach presynaptycznych^[10] w centralnym i obwodowym układzie nerwowym. Kannabinoidy, które działają na te receptory mogą zmienić transmisję sygnału bólu. Tak więc kannabinoidy stały się interesującym tematem w dziedzinie leczenia różnych rodzajów bólu, w tym bólu nocyceptywnego od urazów, jak również bólu neuropatycznego, który jest powodowany przez wiele chorób, takich jak stwardnienie rozsiane.^[11]

• Chorób skóry

Układ endokannabinoidowy jest aktywny w całej skórze^[12] i może być aktywowany przy użyciu miejscowych produktów konopnych, takich jak kremy, maści, oleje i wiele innych. To odkrycie doprowadziło do narodzin ogromnej branży produktów konopnych do stosowania miejscowego, które pomagają przy opryszczce, reakcjach alergicznych, wypryskach, łuszczycy i innych.

• Zaburzenia psychiczne

Badania nad kannabinoidami w chorobach psychicznych nadal są bardzo ograniczone, chociaż we wstępnych badaniach wykazano, iż kannabinoidy wykazują potencjał neuroprotekcyjny.^[13] Ponadto uważa się, że kannabinoidy promują neurogenezę^[14] (tworzenie się nowych komórek mózgowych) w kluczowych obszarach mózgu związanych ze zdrowiem psychicznym.

• Guzów

Jedną z ról układu endokannabinoidowego jest regulacja wzrostu i śmierci komórek. Ostatnimi laty wywołało to wiele dyskusji na temat potencjalnego zastosowania kannabinoidów w leczeniu guzów. Choć wciąż we wczesnej fazie, nowe badania sugerują, że terapie kannabinoidowe^[15] mogą pomóc w regulacji wzrostu i rozprzestrzeniania się guzów.

• Nudności, wymioty, apetyt

Badania wykazały związek między THC i CBD^[16] a nudnościami i wymiotami^[17] w modelach zwierzęcych.

• Zaburzenia snu

Biorąc pod uwagę często uspokajające działanie marihuany bogatej w THC (szczególnie w dużych ilościach) oczywistym jest, że konopie mogą mieć potencjał w zaburzeniach snu. Niestety wysokiej jakości badania w tej dziedzinie są znikome. Jednak ze względu na to, iż istnieje mnóstwo niepotwierdzonych badaniami raportów na temat uspokajających, wywołujących sen efektów ciężkich odmian indica, osoby, które mają problem ze snem mogą rozważyć wykorzystanie odmian bogatych w THC. CBD jest również badane^[18] pod kątem swojego potencjału w tej dziedzinie, ale wyniki są jeszcze niejednoznaczne.

Jak uzyskać dostęp do medycznej marihuany

Kilka państw na świecie zalegalizowało konopie na medyczny użytek, takie jak Holandia, Luksemburg, Niemcy, Kanada, Australia oraz wiele stanów w USA. Programy medycznej marihuany w tych regionach różnią się, czasem znacznie. Jednak ogólnie rzecz biorąc, większość państw zalegalizowała konopie na szereg wybranych przypadłości. Pacjenci na nie cierpiący muszą zostać zdiagnozowani przez specjalistę ochrony zdrowia oraz mieć przepisane konopie lub otrzymać kartę medycznej marihuany w celu nabycia jej w aptekach lub punktach sprzedaży.

Prawo dotyczące marihuany i syntetyczne kannabinoidy

Stosowanie konopi indyjskich w celach medycznych pozostaje nielegalne w wielu krajach europejskich, ale niektóre rządy zaczęły łagodzić ograniczenia dotyczące leków na bazie konopi. Są to często opatentowane i syntetyczne wytwory, które naśladują działanie marihuany.

Do takich produktów należą:

Kilka krajów pozwala na stosowanie kwiatów konopi, choć jest to mniej powszechne.

Jak stosować medyczną marihuanę

Medyczna marihuana jest dostępna w wielu różnych postaciach. Wśród nich są:

• Konopne nalewki (tynktury) i oleje: Nalewki składają się z konopi ekstrahowanych w wysokoprocentowym alkoholu, podczas gdy oleje wykorzystują jakiś olej nośny (najczęściej MCT, olej z nasion konopi włóknistych lub olej z oliwek). Te produkty mogą zawierać CBD, THC oraz inne związki chemiczne znajdujące się w konopiach. Niektóre produkty zawierają również inne składniki w celu zapewnienia bardziej wyspecjalizowanej ulgi na konkretną przypadłość lub symptom. Tynktury i oleje są najczęściej przyjmowane pod język, gdzie są absorbowane przez błonę śluzową w ustach i zaczynają działać po około 15 minutach.
• Produkty żywnościowe: Konopne produkty żywnościowe występują pod wieloma postaciami. Mogą zawierać duże dawki kannabinoidów i muszą zostać rozbite w układzie trawiennym, żeby zaczęły oddziaływać. Może to zająć godzinę lub dłużej, ale zapewnia długotrwałe uwalnianie kannabinoidów do organizmu.
• Kapsułki: Kapsułki zawierają pojedynczą dawkę oleju konopnego. Muszą zostać połknięte i tak jak w przypadku produktów żywnościowych, muszą zostać rozbite w układzie trawiennym, aby odniosły efekt.
• Środki miejscowe: Konopne środki miejscowe, takie jak kremy i maści, są aplikowane bezpośrednio na skórę. Mogą zawierać szeroki wachlarz innych składników, aby lepiej zwalczać objawy takie jak zapalenie, swędzenie, zaczerwienie, ból, opryszczka, wysypka i inne. Konopne środki miejscowe najczęściej zaczynają działać po 10 minutach. Kannabinoidy w tych produktach przynoszą miejscową ulgę, ale nie przedostają się do krwiobiegu.
• Kwiaty: wysuszone kwiaty konopi są bogate w trichomy, które zawierają kannabinoidy, terpeny oraz inne związki chemiczne, które dają konopiom ich wyjątkowego właściwości medyczne. Te kwiaty są najczęściej palone lub waporyzowane, ale mogą być również dodawane do olejów, masła i innych. Konopie medyczne mogą być uprawiane od ziarenka lub z klonów, w zależności od dostępności i rodzaju uprawy.
• Koncentraty: Konopne koncentraty powstają poprzez ekstrahowanie kluczowych związków z materii roślinnej konopi w celu stworzenia mocnego ekstraktu. Te ekstrakty mają różne nazwy, takie jak olej haszowy, daby i inne. Najczęściej są waporyzowane w waporyzatorze lub specjalnych fajkach, ale mogą być również palone i dodawane do produktów żywnościowych.
• Plastry przezskórne: Konopne plastry przezskórne, jak sama nazwa wskazuje, to plastry do stosowania miejscowego w celu dostarczenia kannabinoidów przez skórę do krwiobiegu. To wyróżnia je spośród innych środków miejscowych, ponieważ oferują równe, długotrwałe uwalnianie kannabinoidów do organizmu.

Jak dawkować medyczne konopie

Dawkowanie jest bardzo ważnie, kiedy chodzi o stosowanie medycznych konopi. Niestety, konopie w bardzo różne sposoby oddziałują na poszczególne osoby, więc nie ma ścisłych wytycznych co do prawidłowego odmierzania konopi medycznych.

Przy stosowaniu THC, pacjenci mogą odczuć ulgę biorąc mikrodawki rzędu 2,5 mg. Tak naprawdę trend mikrodawkowania stał się bardzo popularny, ponieważ pozwala pacjentom na złagodzenie objawów bez mocnego, odurzającego działania THC w większych dawkach. Jednakże inni pacjenci mogą potrzebować większych dawek, aby odczuć ulgę.

Dawkowanie CBD jest kwestią bardzo indywidualną i najczęściej pacjenci znajdują odpowiednią dawkę metodą prób i błędów. Najczęściej pacjentom zaleca się zaczynanie od małych dawek CBD, z czasem je zwiększając. Chodzi o powolne zmierzanie do dawki, która przyniesie maksymalną ulgę bez skutków ubocznych.

Niestety, jeszcze mniej informacji jest na temat dawkowania kannabinoidów takich jak CBN, CBG i CBC, ponieważ te związki nie był przedmiotami tylu badań, co THC i CBD.

Skutki uboczne marihuany

Podobnie jak wszystkie leki, marihuana również posiada własny zestaw skutków ubocznych. W przeciwieństwie do opioidów i innych leków związanych z częstym przedawkowaniem, konopie indyjskie nie tłumią mechanizmów układu oddechowego w mózgu. Dlatego przypadki przedawkowania cannabis praktycznie nie istnieją.

Jednak marihuana może wpływać na ludzi zarówno w perspektywie krótko-, jak i długoterminowej. Istnieją poważne obawy dotyczące stosowania konopi przez nastolatków i tego, w jaki sposób zioło może niekorzystnie wpływać na rozwijający się mózg^[19].

Skutki uboczne marihuany różnią się w zależności od głównego kannabinoidu. Na przykład, zarówno THC, jak i CBD dają bardzo różne efekty.

Możliwe skutki uboczne THC:

Możliwe skutki uboczne CBD:

Czy medyczna marihuana uzależnia?

Użytkownicy medycznej marihuany mogą się od niej uzależnić, chociaż ryzyko jest ogólnie postrzegane jako niskie. Znane jako zaburzenie używania marihuany, uzależnienie od zioła może wpływać na umysłowy system nagrody, a nawet powodować zmiany w systemie dopaminy^[20] – sieci odpowiedzialnej za uczucie przyjemności.

Badania pokazują, że w stanach amerykańskich, które wprowadziły legalizację rekreacyjnej marihuany, przypadki uzależnienia od niej wzrosły^[21]. Dane sugerują, że wiele osób, które stosuje konopie jest narażona na znaczne ryzyko rozwoju tej przypadłości^[22], nawet jeśli początkowo nie używają marihuany tak często. Dotyczy to zarówno dorosłych, jak i młodzieży.

Jednak legalizacja marihuany na tych obszarach wydaje się zmniejszać przypadki śmiertelnego przedawkowania opiatów^[23].

Podobnie jak uzależnienie od jakiejkolwiek substancji, uzależnienie od marihuany objawia się przewlekłym stosowaniem zioła, uczuciem zależności, a nawet objawami abstynencyjnymi^[24].

Większość tych badań koncentruje się na uzależnieniu od konopi indyjskich w odniesieniu do konopi o wysokiej zawartości THC, ale naukowcy chcą teraz sprawdzić, czy CBD^[25] może pomóc ludziom w walce z uzależnieniami, przy czym badania skupiają^[26] się w szczególności na uzależnieniu od kokainy i metamfetaminy.

Przyszłość medycznej marihuany

Medyczna marihuana ma obiecującą przyszłość . Ze względu na to, że coraz więcej krajów kończy z prohibicją, naukowcy są w stanie bardziej dogłębnie badać konopie indyjskie. Gdy badacze zaczną ujawniać działanie setek innych kannabinoidów i terpenów oraz sposoby ich synergii, zaobserwujemy wielkie postępy.

CBD i THC wykazują spore obietnice ale stanowią tylko niewielką część chemicznego koktajlu substancji zawartego w roślinach cannabis. W przyszłości prawdopodobnie zobaczymy spersonalizowane mieszanki kannabinoidów i terpenów dostosowane do indywidualnych potrzeb i konkretnych schorzeń.